Οι περισσότεροι άνθρωποι του αποκαλούμενου “Δυτικού κόσμου” είναι δυστυχισμένοι. Παρά την πληθώρα υλικών αγαθών, παρά την σχετική ειρήνη και δημοκρατία, παρά τα ακριβά αυτοκίνητα, τις διακοπές και τα νέα i-Phones, οι περισσότεροι “δυτικοί” υποφέρουν.
Η αυτοβελτίωση, το κυνήγι της επιτυχίας και της ευτυχίας είναι το ζητούμενο για χιλιάδες ή και εκατομμύρια ανθρώπους. Το ίδιο κυνήγι ευτυχίας, επιτυχίας και ευεξίας όμως, δημιουργεί καθημερινά χιλιάδες ή και εκατομμύρια δυστυχισμένους ανθρώπους. Αυτό διότι η “φιλοσοφία” της αυτοβελτίωσης, της ευεξίας και της απόλυτης επιτυχίας προστάζει πως “μπορείς να επιτύχεις ότι θέλεις… Αρκεί να το θες πολύ!”.
Έτσι, όταν δεν πετυχαίνεις τους στόχους που έχεις βάλει η αιτία της αποτυχίας, εν τέλει, είσαι εσύ… Εσύ που δεν δούλεψες αρκετά, που δεν έκανες αυτά που έπρεπε και που, μάλλον, δεν το ήθελες πολύ. Εσύ φταις που δεν είσαι επιτυχημένος και ευτυχισμένος!
Δεν είσαι φτιαγμένος για ευτυχία και επιτυχία
Η αλήθεια είναι πως αυτό είναι, εν μέρει, σωστό. Δηλαδή, “φταις” που δεν είσαι απόλυτα ευτυχισμένος και επιτυχημένος διότι δεν υπάρχει απόλυτη και παντοτινή ευτυχία ή επιτυχία. Επίσης, δεν είσαι “φτιαγμένος” για να είσαι πάντα ευτυχισμένος και “επιτυχημένος”. Οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι για να είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι. Δεν έχουν κάποιο μηχανισμό που να τους προσφέρει απόλυτη ευτυχία. Αντίθετα, η φύση έχει δώσει προτεραιότητα στους μηχανισμούς άγχους, φόβου, εγρήγορσης και ανίχνευσης πιθανόν κινδύνων για να βοηθήσει στην επιβίωση και την αναπαραγωγή. Αυτά τα δύο, επιβίωση και αναπαραγωγή, είναι η “επιτυχία” και η “ευτυχία” για την φύση. Η χαρά και η ευτυχία θα μείωνε αυτές τις πιθανότητες.
Οι δυστυχισμένοι άνθρωποι είναι μια καλή πηγή κέρδους!
Η στεναχώρια, το άγχος και η κατάθλιψη ακόμα είναι μηχανισμοί που υπάρχουν για να βοηθούν τον άνθρωπο να προχωρά και να αντιμετωπίζει προβλήματα. Αυτά τα χρήσιμα εργαλεία βοηθούν τον άνθρωπο στην αναζήτηση ασφάλειας και ευχαρίστησης και στην επίτευξη των απώτερων στόχων, της επιβίωσης και της αναπαραγωγής. Ολόκληρη η παλέτα συναισθημάτων, από την ευχαρίστηση στον πόνο και από την κατάθλιψη στην χαρά, ταιριάζει στον κόσμο μας και είναι πιο χρήσιμη. Πιο χρήσιμη από την ανέφικτη ευφορία, επιτυχία και ευτυχία που προωθεί η “βιομηχανία της ευτυχίας”. Αν θεωρούμε κάθε πόνο, κάθε στεναχώρια και κάθε αποτυχία αφύσικη και παθολογική, τότε οδηγούμαστε σε μια συνεχή κατάσταση ανεπάρκειας και πλήρους απογοήτευσης.
Η βιομηχανία της ευτυχίας και της αυτοβελτίωσης
Το κυνήγι της ευτυχίας, της ευεξίας και της επιτυχίας έχει δημιουργήσει μια τρανή βιομηχανία. Η βιομηχανία της ευτυχίας και της ευεξίας φέρεται να ξεπερνά τα 11 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο!
Αν δεν επιδίδεσαι στη Yoga, το Crossfit, το Pilates, αν δεν έχεις κάνει ποτέ δίαιτα αποτοξίνωσης, αν δεν έχεις διατροφολόγο, ψυχολόγο, life coach… καλύτερα να σκαψειςτο λάκο σου και να περιμένεις να πεθάνεις δυστυχισμένος και μίζερος… ένα παροπλισμένο, σκουριασμένο κουφάρι περασμένων χρόνων.
Τόσα βιβλία και τόσα σεμινάρια αυτοβελτίωσης, όμως, δεν έχουν καταφέρει να μειώσουν τα 264 εκατομμύρια ανθρώπων που πάσχουν από κατάθλιψη παγκοσμίως.
Αυτά τα νούμερα δείχνουν ένα πράγμα… Οι δυστυχισμένοι άνθρωποι είναι μια καλή πηγή κέρδους!
Οι δυστυχισμένοι και τρομοκρατημένοι άνθρωποι είναι εύκολα διαχειρίσιμοι και κατευθυνόμενοι. Είναι πιο υπάκουοι και πιο πειθήνιοι. Η κοινωνία μας δίνει έμφαση στην κατανάλωση, την εργασιακή ηθική και παραγωγικότητα. Όλα υποπροϊόντα του καπιταλισμού και του υλισμού που πείθει τους ανθρώπους ότι η δυστυχία τους είναι δικό τους λάθος και μπορούν να την διορθώσουν με… αυτοβελτίωση. Καταναλώνοντας και ξοδεύοντας σε “γρήγορες λύσεις” και εύκολα tips που φυσικά δεν δουλεύουν.
Ταλαντούχοι συγγραφείς, ομιλητές μα, εν τέλει, πωλητές δίνουν στον κόσμο “φιξάκια” υπό μορφή βιβλίων, σεμιναρίων, βίντεο και εικόνων. Αυτά τα προωθούν ταλαντούχοι διαφημιστές και “μαρκετίστες” και ο κόσμος σερβίρεται με τις εύκολες λύσεις που θέλει. Εύκολες λύσεις που είναι καταδικασμένες να αποτύχουν και με μοναδικό αποτέλεσμα μια “χιονοστιβάδα” απογοητευμένων και χαμένων ανθρώπων… Τυφλοί οδηγοί τυφλών.
Δεν έχεις τον έλεγχο
Παντού θα ακούσεις και θα διαβάσεις πως “Μπορείς να κάνεις ότι θέλεις”… Πως “Μπορείς να πάρεις την ζωή στα χέρια σου και να επιτύχεις ότι επιθυμείς”.
Βλακείες!
Εξαρτόμαστε και εξαρτώνται αυτά που κάνουμε και αυτά που θα καταλήξουμε να κάνουμε, τόσο πολύ από άλλα άτομα και άλλους παράγοντες που δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως δεν έχουμε κανένα έλεγχο. Δεν μπορούμε να πετύχουμε αυτοβελτίωση και επιτυχία.
Από το μέρος που έτυχε να γεννηθείς, την οικονομική κατάσταση της κοινωνίας που μεγαλώνεις, την οικογένεια στην οποία είσαι μέλος μέχρι και τον δάσκαλο ή τον εργοδότη που θα συναντήσεις. Εξαρτόμαστε από αποφάσεις πολιτικών, καιρικές συνθήκες, μόδες και συγκυρίες. Ακόμα και αν κυνηγούσες την τροφή σου με τόξο και ζούσες σε σπηλιά πάλι θα είχες να κάνεις με νόμους, υποχρεώσεις και… τον ΕΝΦΙΑ για τη σπηλιά.
Όλα αυτά δεν πρέπει να τα κατανοήσει κανείς για να αποθαρρυνθεί και να παραιτηθεί. Μα για να ξέρει και να οριοθετήσει τι σημαίνει ευτυχία, επιτυχία και αυτοβελτίωση.
Δεν μπορείς να δημιουργήσεις το δικό σου μονοπάτι, να φτιάξεις κάτι από το μηδέν, να δημιουργήσεις εσύ τις ευκαιρίες. Αυτά είναι τσιτάτα και μαλακίες της εποχής. πάντα εξαρτάσαι από άλλους μέσα σε ένα σύστημα και μια κοινωνία. Αυτή η γνώση θα σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις την απογοήτευση και την αποτυχία. Δεν απαγορεύεται να ξαναπροσπαθήσεις, ίσα-ίσα, αλλά να γνωρίζεις τι έχεις να αντιμετωπίσεις και τι να στοχεύσεις.
Δεν είμαστε σημαντικοί, ούτε έχουμε σημαντική συνεισφορά σε αυτό που ονομάζουμε ανθρωπότητα ή “κόσμο”. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε αξία για κάποιους και ότι οι πράξεις μας δεν έχουν αντίκτυπο σε κάποιο επίπεδο.
Εδώ μπαίνουν και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης… Μας ωθούν σε μια συνεχή σύγκριση ο ένας με τον άλλον για τα πιο ασήμαντα πράγματα και μας αποσπούν την προσοχή από τα σημαντικά. Επειδή γνωρίζουμε ότι δεν θα έχουμε ποτέ αληθινό και διαρκή έλεγχο της ζωή μας, αρκούμαστε στο να φαινόμαστε “καλύτεροι” και πιο επιτυχημένοι και ευτυχισμένοι από τον διπλανό μας.
Η αυτοβελτίωση στην Ελλάδα
Δε θα αργούσε να έρθει το “φρούτο” της αυτοβελτίωσης και στην Ελλάδα από τις Η.Π.Α. Υπήρχαν και παλαιότερα κάποιοι τίτλοι βιβλίων και κάποιες βιντεοκασσέτες, μα τώρα με το διαδίκτυο και την παγκοσμιοποίηση τα πράγματα εμπλουτίστηκαν. Ολόκληρα section “Αυτοβελτίωσης” έχουν δημιουργηθεί σε βιβλιοπωλεία, οι life coaches έχουν γίνει όλο και περισσότεροι και είτε μέσω Youtube, είτε μέσω σεμιναρίων ή προσωπικών συνεδριών διασπείρουν το “ευαγγέλιο’ του Tony Robbins. Αυτός είναι ο μεγάλος γκουρού…
Πως λειτουργούν και γιατί πουλάνε όλα αυτά
Στην εποχή μας θέλουμε τα πάντα και γρήγορα. Γρήγορες λύσεις για επιτυχία και ευτυχία. Βιβλία και σεμινάρια για να βρεις την ευτυχία, τον σύντροφο της ζωής σου, την δουλεία των ονείρων σου. Πως να ξεφύγεις από την μιζέρια σου, πως θα ελκύεις τους πάντες και τα πάντα, πως να κάνεις το σύμπαν να συνωμοτήσει για να πάρεις αυτό που θέλεις και πολλά παρόμοια “θετικά” και “ανεβαστικά”.
Τα βιβλία, τα σεμινάρια οι συνεδρίες λειτουργούν όλα ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Τα σεμινάριο όμως είναι το υπέρτατο “αναβολικό”. Μια “ντόπα” κατευθείαν στο “Εγώ” σου!
Πας σε ένα σεμινάριο για να αυτοβελτιωθείς και να γίνεις πιο παραγωγικός και αποτελεσματικός. Πληρώνεις 300€ για να γραφτείς στο σεμινάριο. Δύο μέρες, από 9 το πρωί μέχρι 8 το βράδυ. Επί 2 μέρες, 11 ώρες κάποιος «ειδικός» σου λέει πόσο μοναδικός είσαι, πόσο δυνατός και έξυπνος, πόσο ικανός να επιτύχεις ότι θες (αρκεί να το θες πολύ) και σου πετάει και λίγο επιστήμη και κάποια “tips” τύπου θα σηκώνεσαι στις 5 το πρωί και θα εντάσεις κάθε μήνα και μια νέα συνήθεια στην καθημερινότητα σου… Έτσι θα πετύχεις και θα είσαι ευτυχισμένος.
Ο πραγματικός όμως “άσσος στο μανίκι” του “ειδικού” είναι πως επί 2 μέρες και 22 ώρες ταΐζει το “Εγώ” Σου! Σου χαϊδεύει τα όμορφα αυτάκια και σε ντοπάρει χωρίς νόημα (πέρα από το προσωπικό του κέρδος).
Για ένα μικρό χρονικό διάστημα θα νιώθεις τέλεια και έτοιμος να κάνεις τα πάντα. Θα περπατάς κορδωμένος και περήφανος όπως όταν φοράς για πρώτη φορά ένα καινούργιο κοστούμι. Νιώθεις πως όλοι σε κοιτούν και σε θαυμάζουν, μα αυτό δεν θα το νιώθεις και την δεύτερη ή την τρίτη φορά που θα το βάλεις.
Δεν μπορούμε να αντλήσουμε αυτοπεποίθηση και λογική από τον εαυτό μας. Χρειαζόμαστε εξωτερικούς παράγοντες και ειδικούς. Καταλήγουμε να εθιζόμαστε σε όλα αυτά.
Καταναλώνουμε -> Αισθανόμαστε όμορφα -> Απογοητευόμαστε -> Καταναλώνουμε -> Αισθανόμαστε όμορφα -> Αποτυγχάνουμε… Καμία εξέλιξη και καμία “αυτοβελτίωση”.
Ίσως η απάντηση να είναι η κοινή λογική και η ευγνωμοσύνη
Κοινή λογική για να κατανοήσουμε τι είμαστε και τι πρέπει να “κυνηγάμε” και ευγνωμοσύνη για τα όσα και όσους έχουμε.
Η αυτοβελτίωση και η επιτυχία, λοιπόν, δεν είναι σίγουρα αυτό που μια βιομηχανία δισεκατομμυρίων προσπαθεί να μας πείσει ότι είναι.
Διαβάστε, επίσης, πως να μιλήσετε στα παιδιά για το Άγιο Βασίλη.