Τι λένε τα στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση κρέατος ανά χώρα; Αρχικά αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 50 χρόνια.
Η παραγωγή κρέατος σήμερα είναι σχεδόν πενταπλάσια από τις αρχές της δεκαετίας του ’60. Από 70 εκατομμύρια τόνους σε περισσότερο από 330 εκατομμύρια τόνους το 2017. Ένας παράγοντας βέβαια είναι η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Περισσότεροι άνθρωποι που πρέπει να τρέφονται καθημερινά.
Κατά την περίοδο αυτή ο παγκόσμιος πληθυσμός υπερδιπλασιάστηκε. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ο πληθυσμός της γης ήταν περίπου 3 δισεκατομμύρια. Σήμερα υπάρχουν περισσότερα από 7,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι.
Ενώ ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι είναι παράγοντας που συντελεί στην αύξηση, δεν εξηγεί εξ’ ολοκλήρου γιατί η παραγωγή κρέατος πενταπλασιάστηκε.
Ένας άλλος βασικός παράγοντας προφανώς είναι η αύξηση των εισοδημάτων και της αγοραστικής ικανότητας.
Σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι γενικά έχουν γίνει πλουσιότεροι σε σχέση με τις δεκαετίες του ’50 – ’60. Είδαμε το παγκόσμιο μέσο εισόδημα να τριπλασιάζεται μέσα σε μισό αιώνα. Όταν συγκρίνουμε την κατανάλωση σε διάφορες χώρες βλέπουμε ότι, τυπικά, όσο πιο πλούσιοι είμαστε, τόσο περισσότερο κρέας καταναλώνουμε ως γενικός πληθυσμός.
Δεν υπάρχουν μόνο περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο – υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που έχουν την οικονομική δυνατότητα να τρώνε κρέας.
Βλέπουμε μια σαφή σύνδεση με τον πλούτο όταν εξετάζουμε τα πρότυπα και τα στοιχεία για την κατανάλωση κρέατος ανά χώρα.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία ήταν στην κορυφή της λίστας κατανάλωσης κρέατος. Παράλληλα με τη Νέα Ζηλανδία και την Αργεντινή, και οι δύο χώρες ξεπέρασαν τα 100 κιλά το χρόνο ανά άτομο.
Στην πραγματικότητα σε ολόκληρη τη Δύση παρατηρούνται υψηλά επίπεδα κατανάλωσης κρέατος. Με τις περισσότερες χώρες της Δυτικής Ευρώπης να καταναλώνουν κατά μέσο όρο 80-90 κιλά κρέατος ανά κάτοικο.
Στο άλλο άκρο του φάσματος πολλές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου τρώνε πολύ λίγο κρέας. Ο μέσος Αιθιοπίας καταναλώνει μόλις 7 κιλά. Στην Ρουάντα 8 κιλά και στην Νιγηρία 9 κιλά. Αυτό το ποσοστό είναι 10 φορές μικρότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Για όσους βρίσκονται σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, το κρέας εξακολουθεί να είναι πολυτέλεια.
Αυτά τα αριθμητικά στοιχεία αντιπροσωπεύουν την ποσότητα κρέατος ανά κεφαλή που είναι διαθέσιμη για κατανάλωση. Βέβαια, δεν λαμβάνουν υπόψη τα τρόφιμα που έχουν σπαταληθεί ή καταλήξει ως “αποφάγια”. Στην πραγματικότητα, οι άνθρωποι τρώνε ελαφρώς λιγότερο κρέας από αυτό που αγοράζουν και μαγειρεύουν. Αλλά εξακολουθεί να είναι μια αντιπροσωπευτική εκτίμηση της κατανάλωσης.
Είναι σαφές ότι οι πλουσιότερες χώρες τρώνε πολύ κρέας, και εκείνες με χαμηλά εισοδήματα τρώνε ελάχιστο.
Αυτό ισχύει για 50 χρόνια ή περισσότερο. Γιατί λοιπόν τρώμε συλλογικά τόσο πολύ περισσότερο κρέας;
Αυτή η τάση έχει αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό από μια αυξανόμενη ζώνη μεσαίου εισοδήματος χωρών.
Οι ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα και η Βραζιλία παρουσίασαν σημαντική οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες και μεγάλη αύξηση της κατανάλωσης κρέατος.
Στην Κένυα, η κατανάλωση κρέατος έχει αλλάξει ελάχιστα από το 1960.
Αντίθετα ο μέσος άνθρωπος στη δεκαετία του 1960 στην Κίνα κατανάλωνε λιγότερο από 5 κιλά ετησίως. Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980 αυτό είχε αυξηθεί στα 20 κιλά και τις τελευταίες δεκαετίες αυτό υπερτριπλασιάστηκε σε πάνω από 60 κιλά.
Το ίδιο συνέβη και στη Βραζιλία, όπου η κατανάλωση κρέατος σχεδόν διπλασιάστηκε από το 1990 – ξεπερνώντας σχεδόν όλες τις δυτικές χώρες σε ποσοστό αύξησης.
Η Ινδία αποτελεί μια αξιοσημείωτη εξαίρεση στην κατανάλωση κρέατος.
Ενώ το μέσο εισόδημα τριπλασιάστηκε από το 1990, η κατανάλωση κρέατος δεν ακολούθησε. Είναι μια εσφαλμένη αντίληψη ότι η πλειοψηφία των ανθρώπων στην Ινδία είναι χορτοφάγοι. Τα 2/3 των Ινδών τρώνε τουλάχιστον κάποιο κρέας σύμφωνα με έρευνα σε εθνικό επίπεδο. Εντούτοις η ποσότητα κρέατος που καταναλώνεται στην Ινδία παρέμεινε μικρή. Σε λιγότερο από 4 κιλά ανά άτομο και είναι η χαμηλότερη στον κόσμο. Αυτό είναι πιθανό να οφείλεται εν μέρει σε πολιτιστικούς παράγοντες για κάποιους στην Ινδία. Συμπεριλαμβανομένης της μη κατανάλωσης ορισμένων τύπων κρέατος για θρησκευτικούς λόγους.
Η κατανάλωση κρέατος ανά χώρα μειώνεται στη Δύση;
Πολλοί στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική λένε ότι προσπαθούν να μειώσουν το κρέας, αλλά ισχύει αυτό; Όχι πραγματικά, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία. Πρόσφατα στοιχεία από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) δείχνουν ότι η κατανάλωση κρέατος ανά κεφαλή έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία χρόνια.
Ενώ μπορούμε να πούμε ότι το κρέας γίνεται όλο και λιγότερο δημοφιλές, η κατανάλωση των ΗΠΑ το 2018 ήταν κοντά στο υψηλότερο της δεκαετίας. Παρόμοια είναι η κατάσταση και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ενώ η κατανάλωση κρέατος από τη Δύση είναι σταθερή ή ελαφρά αυξανόμενη, αυτό που αλλάζει σταδιακά είναι οι τύποι κρέατος καταναλώνονται. Αυτό σημαίνει λιγότερο κόκκινο κρέας – βοδινό και χοιρινό κρέας – και περισσότερο κρέας πουλερικών. Στις ΗΠΑ, τα πουλερικά αντιπροσωπεύουν πλέον το ήμισυ της κατανάλωσης κρέατος, από το ένα τέταρτο στη δεκαετία του ’70. Αυτή η μετατόπιση στους τύπους κρέατος μπορεί να σημαίνει καλά νέα τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον.
Μέσες ποσότητες κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων μπορούν να βελτιώσουν την υγεία των ανθρώπων. Ιδίως στις χώρες με χαμηλότερο εισόδημα, όπου η διατροφή είναι γενικά ελλιπής.
Αλλά σε πολλές χώρες, η κατανάλωση κρέατος υπερβαίνει τα βασικά διατροφικά οφέλη. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε να είναι ένας κίνδυνος για την υγεία. Οι μελέτες έχουν συνδέσει την υπερβολική κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και ορισμένων τύπων καρκίνου .
Η υποκατάσταση σε κάποιο βαθμό του βοδινού και του χοιρινού κρέατος με κοτόπουλο μπορεί να είναι ένα θετικό βήμα. Σε σύγκριση με το κοτόπουλο, το βόειο κρέας έχει έως δέκα φορές μεγαλύτερο αντίκτυπο στη χρήση γης, το νερό και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Το χοιρινό είναι κάπου μεταξύ των δύο.
Ένα μέλλον όπου θα είχαμε ισορροπημένη και βιώσιμη κατανάλωση κρέατος ανά χώρα θα απαιτούσε σημαντικές αλλαγές. Αυτό θα αφορούσε όχι μόνο μια μεγαλύτερη ποικιλία των τύπων κρέατος. Αλλά προφανώς και τις ποσότητες που καταναλώνουμε γενικά.
Διαβάστε επίσης: Διατροφή και ηθική
Διαβάστε επίσης: Αυτά είναι τα 50 πιο υγιεινά τρόφιμα
